Pārsig - خرد

Pârsig	B.	Negizeš	English	Deutsch	French	P.	Rišešenâsih	Lev
•Xerad	n.	خرد: عقل	reason	Vernunft	raison	Dehxodâ		0.0
•Xeradin	z.	خردین: عقلانی; عقلی; وابسته به خرد	rational	vernünftig	rationnel	Mehrbod i Vâraste		1.0
•Xeradvar	z. n.	خردور: بخرد; خردمند; عاقل	reasoner	-	raisonneur	Ϣiki-En Dehxodâ		1.0
•Bixerad	z. n.	بیخرد: احمق	stupid	blöd	stupide	Dehxodâ		0.0
•Bâxerad		باخرد: عاقل	wise; sapient	weise	sage	Dehxodâ		0.0
•Xeradvand	z. n.	خردوند: عقلی	sound; rational	-	sonner; rationnel	Ϣiki-En Ϣiki-En Mazdak i Bâmdâd		1.0
•Bixeradi	n.	بیخردی: حماقت	stupidity	Dummheit	stupidité	Dehxodâ		0.0
•Farzânegi	n.	فرزانگی: خردمندی	wiseness	Weisheit	wiseness	ϢDict-Pâ _Dehxodâ		1.0
•Xeradpażir	z. n.	خردپذیر: معقول	reasonable	zumutbar; billig [dated]; vernünftig	raisonnable	Ϣiki-En		1.0
•Xeradsetiz	z. n.	خردستیز: ضد عقلی	irrational	-	irrationnel	Ϣiki-En		1.0
•Xeradâškâr		خرداشکار: بدیهی عقلی	≈self-explanatory	≈selbsterklärend	≈auto-explicatif			1.0
•Xeradgerâyi	n.	خردگرایی: عقلانیت	rationalism	Rationalismus	rationalisme			1.0
•Xeradzodudan -> xeradzodâ	k.	خردزدودن: -	to derationalize	entrationalisieren	-	Bamdad Khoshghadami		1.0
•Xeradandudan -> xeradandâ	k.	خرداندودن: منطقی نمایاندن	to rationalize	rationalisieren	rationaliser	Bamdad Khoshghadami		1.0
•Xeradvarzâne	z.	خردورزانه: عاقلانه	rational	rational	rationnel			1.0
•Xeradâškâregân	n.	خرداشکارگان: (چیزهای) بدیهی علی، بدیهیات عقلی	≈self-explanatories	-	-			1.0
•Farzâne	n.	فرزانه: حکیم; خردمند; دانشمند; عاقل	wise	Weis	weis	Ϣiki-En Ϣiki-De ϢDict-Pâ _Dehxodâ		1
•Anušegi	n.	انوشگی: (ا+اٸوش {هوش}) = بیشتر درباره‌یِ پایستگی هوش و خرد است, هوش و آگاهی‌ای که نامیرا بوده و بی مرز میزیوند.	-	-	-	Ϣiki-Pâ		1.0
•Con		چون: به عنوان; مثل	as	als	-	Dehxodâ	چو شادی بکاهد بکاهد روان خرد ناتوان گردد اندر میان ~فردوسی	0.0
•Gazdom —> Každom
•Každom	n.	کژدم: عقرب	scorpion	Skorpion	scorpion	Dehxodâ	گویند نیز که این واژه در نخست گز+دُمب بوده, که سخنی خردپذیر میزند ~مهربد	0.0
•Rayâmadan —> Râyâmadan
•Râyâmadan -> râyây	k.	رآیآمدن: اراده کردن . مصمم شدن بر کاری . نظر پیدا کردن به امری. بر سر آن شدن. اعتقاد یافتن. تصمیم به کاری گرفتن. اراده ٔ کاری کردن	to be determined	bestimmt werd	-		وزآن پس همان کن که رآی آمدت روان و خرد رهنمای آمدت ~فردوسی	1.0
•Behruzgâr	n.	بهروزگار: سعادتمند	blissful	glückselig	bienheureux	Dehxodâ	همیشه بزی شاد و به روزگار همیشه خرد بادت آموزگار. فردوسی	1.0
•Nišequli	z. n.	نیشغولی: خرافی; وهمی; موهوم	superstitious	abergläubisch	superstitieux	Dehxodâ	مهربد جان،من تنها نگر خود را گفتم همانگونه که گفتی برخی می گویند که ناب غول بود که ناب تازی به چم چهار دندان تیز جانوران است که به پارسی نیش گفته می شود که به نیش غول دگرسان یافت. پن من هنوز پیوند دندان غول با خرافه(یاوه،افسانه و یا میتخت) در نمی یابم. زبانزدی که با واژه ی غول ساخته شده است مانند این: دندان غول را شکستن به این چم است که کار بزرگ یا شگفتی انجام دادن است که پیوند و سویش(جهتش) دریافتنی است پن آن یکی بی چمار است.در داستان اسفندیار هم مانند رستم داستان هفت خوان دارد که در خوان چهارم با زن جادوگری روبرو می شود که نام او غول است و اسفندیار او را می کشد. شاید از اینجا بتوانیم راهی به خرافه بزنیم. همانگونه که می دانیم کار جادوگر فریب دادن است و چیزهای دروغ را راست می نماید ودر گذشته جادوگران هنگام جادوگری همیشه ابزاری در دست داشتند و شاید با داشتن نیش یا ابزاری دیگر در دست هم برای ترساندن و هم برای بهتر پذیراندنِ کارشان به کار می گرفتند و از اینجا می توانیم یک راه سمبی(نقبی)به چم آن خرافه برسیم چونکه با کلک کارها را جور دیگر نشان می داد و کس خرافه اندیش هم با تهی بودن از خرد داستان را جور دیگر می بیند.با این شمارمی توان غول در واژه نیشغولی از پارسی انگاشت.هم چنین بسیار واژگان پارسی به درون زلان تازی رفته و گاهی هم دست نخورده به خود ما برگردانده شده است. هم چنین غول به مازندرانی به چم کَر و یا کسی که گوشش سنگین است در دشنام دادن به کسی برای نمونه بگویند «مرتیکه غول گوش» در اینجا به چم نادان به کار می رود و نادان کسی است که نمی تواند ارزیابی درستی از پیرامونش کند و زود دچار گمان و پندار می شود شاید با این چم راهی به دهی برد و به زبان دیگر آن را خرافه نامید.این چیزهایی بود که به اندیشه من رسیده بود. ~ بهمن حیدری	1.0
•Hâmray'	n.	هامرای: عقل سلیم	common sense	gesunder Menschenverstand	bon sens	Mazdak i Bâmdâd	رآی فزون بر نگر، با خرد و دریافت و اندیشه هم سروکار دارد ( در چامه های کهن هم بیشتر با فرّ میاید ( فر و رآی) ) پخته رای ؛ خردمند و مجرب . باتجربه . باتدبیر. مدبر. عاقل (dehkhoda) ~مزدک	1.0
•Râypeyk	n.	رایپیک: دیپلومات	diplomat	Diplomat	diplomate	Mazdak i Bâmdâd	رآیْ‌پـِیک= دیپلمات روشنگری: اگر با این رویکرد که دیپلمات٬ فرستاده ی خردمند و هوشیاری است که برای گفتکو و رهگشایی از سوی یک کشور کار میکند٬( گرچه گاهی هم احمقند) و با نامه و نوشته هم سروکار دارد و با نگر بدینکه پیک همان فرستاده و نامه بر است و اینکه رای به چم خرد و هوش و چاره و ... هم آمده است میتوان برای نشان دادن کارکرد ویژه و جایگاه والای این «پیک» به او رای‌پیک گفت. پس برای دیپلوماسی هم داریم: رای‌پیکار برای دیپلوماتیک: رای‌پیکین ~Mazdak	1.0
•Râypeykin	z.	رایپیکین: دیپلوماتیک	diplomatic	diplomatisch	diplomatique	Mazdak i Bâmdâd	رآیْ‌پـِیک= دیپلمات روشنگری: اگر با این رویکرد که دیپلمات٬ فرستاده ی خردمند و هوشیاری است که برای گفتکو و رهگشایی از سوی یک کشور کار میکند٬( گرچه گاهی هم احمقند) و با نامه و نوشته هم سروکار دارد و با نگر بدینکه پیک همان فرستاده و نامه بر است و اینکه رای به چم خرد و هوش و چاره و ... هم آمده است میتوان برای نشان دادن کارکرد ویژه و جایگاه والای این «پیک» به او رای‌پیک گفت. پس برای دیپلوماسی هم داریم: رای‌پیکار برای دیپلوماتیک: رای‌پیکین ~Mazdak	1.0
•Râypeykâr	n.	رایپیکار: دیپلوماسی	diplomat	Diplomat	diplomate	Mazdak i Bâmdâd	رآیْ‌پـِیک= دیپلمات روشنگری: اگر با این رویکرد که دیپلمات٬ فرستاده ی خردمند و هوشیاری است که برای گفتکو و رهگشایی از سوی یک کشور کار میکند٬( گرچه گاهی هم احمقند) و با نامه و نوشته هم سروکار دارد و با نگر بدینکه پیک همان فرستاده و نامه بر است و اینکه رای به چم خرد و هوش و چاره و ... هم آمده است میتوان برای نشان دادن کارکرد ویژه و جایگاه والای این «پیک» به او رای‌پیک گفت. پس برای دیپلوماسی هم داریم: رای‌پیکار برای دیپلوماتیک: رای‌پیکین ~Mazdak	1.0

PN2 - Command

~